Chociaż aparaty cyfrowe z ogólnego założenia posiadają podobne funkcje do aparatów analogowych to zasadnicza różnica polega na szybkości ich działania. Żaden aparat analogowy nie jest na przykład w stanie wykonać serii zdjęć ani kręcić filmów – co ciekawe, podczas tylko 10 sekundowego filmiku aparat cyfrowy wykonuje pracę zbliżoną do wykonania 150 fotografii przy użyciu sprzętu analogowego. Co więcej, dostęp do funkcji w aparacie cyfrowym jest dużo tańszy od tego w aparatach analogowych. Opcje dostępne w najtańszych kompaktach zbliżone są do tych, które zawierają najlepszej jakości lustrzanki analogowe.

Okazuje się, że nie da się ustanowić jednej hierarchii dla dostępnych opcji w aparatach cyfrowych. Funkcje mogą mieć różną ważność dla indywidualnych fotografów. Wiele zależy od ich stylu pracy, umiejętności czy oczekiwanych efektów. Oczywiście są funkcje bardziej lub mniej popularne natomiast częstotliwość ich wykorzystywania zależy od osobistych potrzeb i priorytetów każdego, kto wykonuje zdjęcia.

Istnieją natomiast opcje, które rzeczywiście dostępne są praktycznie w każdym, nowszym aparacie. Tutaj można wymienić chociażby Autofokus, funkcję oznaczaną jako AF. To nic innego jak automatyczne ustawienie ostrości obrazu. Najczęściej ostrość ta skupia się pośrodku obrazu jednak bardziej zaawansowane „cyfrówki” mają możliwość dopasowania obiektu ostrości w całym polu zdjęcia. Autofokus przydaje się niezmiernie do wykonywania zdjęć obiektów, które pozostają w ruchu.

Balans bieli to kolejna standardowa wręcz opcja. Początkujący miłośnicy fotografowania najczęściej korzystają z funkcji AUTO jednak warto przybliżyć nieco rolę balansu bieli bowiem właściwe jej ustawienia dają rzeczywiście szerokie możliwości fotografowania. Głównym zadaniem balansu bieli jest nadanie zdjęciu kolorów jak najbardziej zbliżonych do tych, jakie widzi ludzkie oko. Nieodpowiednie ustawienie tej opcji może więc przyczynić się do przerysowanych tonacji świetlnych czy nienaturalnego obrazu. Czasem jednak jest to zamierzoną wizją fotografa i właśnie dlatego warto zapoznać się z instrukcją obsługi tej funkcji, by móc korzystać z pełnego wachlarza możliwości koloryzacji tworzonych fotografii.

Dobrą funkcją, często wykorzystywaną przez zarówno początkujących jak i tych doświadczonych już fotografów jest stabilizacja drgań czy pomiar światła. Funkcje te przyczyniają się do wykonywania zdjęć rzeczywiście dobrej jakości nawet w przypadku kompaktowego aparatu cyfrowego. Co więcej, tego rodzaju sprzęty najczęściej posiadają też dodatkowe, jakże pomocne opcje. To na przykład możliwość wykonywania zdjęć seryjnych, zdjęcia panoramiczne, rozpoznawanie twarzy czy nagrywanie filmików.